Informacja Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 13 listopada 2002 r. o pierwszych sesjach rad i sejmików województw oraz o trybie postępowania w sytuacji wyboru tej samej osoby na radnego i wójta (burmistrza, prezydenta miasta)

1.  Zdaniem Państwowej Komisji Wyborczej termin na zwołanie pierwszej sesji, określony w art. 20 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, art. 15 ust. 3 ustawy o samorządzie powiatowym i art. 21 ust. 3 ustawy o samorządzie województwa, należy rozumieć w ten sposób, że pierwsza sesja powinna się odbyć w ciągu 7 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw obwieszczenia Państwowej Komisji Wyborczej o zbiorczych wynikach wyborów do rad na obszarze kraju - zgodnie z art. 184 ust. 2 Ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. Ponieważ obwieszczenie to zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw Nr 187, poz. 1568 w dniu 12 listopada 2002 r., zatem pierwsze sesje rad i sejmików województw powinny się odbyć do dnia 19 listopada 2002 r.

2.  Zgodnie z art. 27 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zmianami) - funkcji wójta, burmistrza i prezydenta miasta oraz jego zastępcy  nie można łączyć z członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, a więc także z mandatem radnego rady gminy, rady powiatu i sejmiku województwa. Z tego powodu osoba wybrana w tej samej radzie na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta i na radnego powinna przed objęciem funkcji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta dokonać pisemnego zrzeczenia się mandatu radnego, stosownie do art. 190 ust. 1 pkt 2 Ordynacji wyborczej. Zdaniem Państwowej Komisji Wyborczej oświadczenie o zrzeczeniu się mandatu powinno być złożone przed ukonstytuowaniem się nowej rady, za pośrednictwem organu zwołującego pierwszą sesję, który przekaże je przewodniczącemu tej rady niezwłocznie po jego wyborze. W takiej sytuacji osoba wybrana na radnego i na wójta, burmistrza i prezydenta miasta nie może składać ślubowania radnego, o którym mowa w art. 23a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Wygaśnięcie mandatu radnego nastąpiło bowiem wskutek pisemnego zrzeczenia się mandatu (art. 190 ust. 1 pkt 2 Ordynacji), zaś rada jedynie stwierdza ten fakt w drodze uchwały (art. 190 ust. 2 Ordynacji). Po podjęciu przez radę uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu radnego, osoba ta powinna złożyć ślubowanie, o którym mowa w art. 29a ustawy o samorządzie gminnym, co umożliwi jej objęcie obowiązków wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Analogiczny tryb postępowania powinien dotyczyć wójta, burmistrza i prezydenta miasta, który uzyskał mandat radnego rady powiatu lub sejmiku województwa. Państwowa Komisja Wyborcza wyraża pogląd, że osoba, która złożyła rezygnację z mandatu radnego nie może składać ślubowania radnego i uczestniczyć w podejmowaniu uchwał poprzedzających stwierdzenie wygaśnięcia jej mandatu.

Kopię rezygnacji z mandatu radnego rady powiatu lub sejmiku województwa, lub pisemne oświadczenie w tej sprawie, wójt, burmistrz i prezydent miasta powinien przedłożyć przewodniczącemu rady gminy lub rady miejskiej, a ślubowanie, o którym mowa w art. 29a ustawy o samorządzie gminnym może złożyć na pierwszej sesji rady gminy lub rady miejskiej.

Złożenia ślubowania przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta nie wstrzymuje także brak wcześniejszego podjęcia przez radę powiatu lub sejmik województwa uchwały o wygaśnięciu mandatu radnego.

3. Uzupełnienie składu rady, w związku z wygaśnięciem mandatu radnego wybranego jednocześnie na wójta, burmistrza i prezydenta miasta następuje w trybie art. 192 lub art. 194 Ordynacji wyborczej, czyli w gminie liczącej do 20 tys. mieszkańców - w trybie wyborów uzupełniających zarządzonych przez wojewodę, a w radzie gminy w gminie liczącej powyżej 20 tys. mieszkańców, radzie powiatu lub sejmiku województwa - w drodze uchwały podjętej przez radę lub sejmik województwa na następnej sesji ( po sesji, na której stwierdzono wygaśnięcie mandatu radnego).