Wyjaśnienia Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 30 marca 2009 r. w sprawie niedopuszczalności spłaty kredytu zaciągniętego przez partię polityczną przez poręczyciela, którym jest podmiot nieuprawniony do finansowania partii politycznych

  PAŃSTWOWA
KOMISJA WYBORCZA
ZKF-903-3/09

WYJAŚNIENIA
PAŃSTWOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ
z dnia 30 marca 2009 r.
w sprawie niedopuszczalności spłaty kredytu zaciągniętego przez partię polityczną przez poręczyciela, którym jest podmiot nieuprawniony do finansowania partii politycznych

W związku z informacjami prasowymi dotyczącymi możliwości zaciągnięcia przez partię polityczną kredytu w celu sfinansowania kampanii wyborczej, którego poręczycielem miałby być podmiot nieuprawniony do finansowania partii politycznych, Państwowa Komisja Wyborcza wyjaśnia, co następuje.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. - Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego (Dz. U. Nr 25, poz. 219, z późn. zm.) środki finansowe komitetu wyborczego partii politycznej mogą pochodzić jedynie z Funduszu Wyborczego tej partii, tworzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 857, z późn. zm.). Komitety wyborcze partii politycznych nie mogą zaciągać kredytów ani pożyczek. Kwestii związanych z zaciąganiem kredytów przeznaczonych na finansowanie kampanii wyborczej prowadzonej przez komitet wyborczy partii politycznej nie regulują zatem przepisy prawa wyborczego, lecz ustawa o partiach politycznych.

Według art. 24 ust. 7 ustawy o partiach politycznych partia może zaciągać kredyty bankowe na cele statutowe, do których zalicza się udział w wyborach. Środki pieniężne przeznaczone na finansowanie udziału w wyborach partia gromadzi na rachunku Funduszu Wyborczego i przekazuje je na odrębny rachunek odpowiedniego komitetu wyborczego w celu pokrycia wydatków związanych z prowadzoną przez ten komitet kampanią wyborczą. Środki pieniężne przeznaczone na finansowanie pozostałej działalności statutowej gromadzone są na rachunku bieżącym partii i z tego rachunku regulowane są płatności wynikające z zaciągniętych zobowiązań.

W myśl art. 38 ustawy o partiach politycznych partia polityczna składa Państwowej Komisji Wyborczej, nie później niż do 31 marca każdego roku, sprawozdanie o źródłach pozyskania środków finansowych, w tym o kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania oraz o wydatkach poniesionych ze środków Funduszu Wyborczego w poprzednim roku kalendarzowym. Sprawozdanie to obejmuje informacje o zaciągniętych kredytach i warunkach ich uzyskania, a umowy kredytów bankowych, określające te warunki, m. in. zabezpieczenie spłaty kredytu, dołącza się do sprawozdania.

Zgodnie z art. 25 ust. 1-3 ustawy o partiach politycznych, partii politycznej mogą być przekazywane środki finansowe i wartości niepieniężne jedynie przez osoby fizyczne, będące obywatelami polskimi (z wyłączeniem osób nigdzie nie zamieszkałych). Rozpoczęcie przez poręczyciela spłaty zaciągniętego przez partię polityczną kredytu będzie traktowane jako równoznaczne z przekazywaniem partii środków finansowych, bowiem oznacza to wykonanie przez poręczyciela zobowiązania co do spłaty długu, prowadzące do zwolnienia partii z ciążącego na niej zobowiązania wobec banku. W konsekwencji, rozpoczęcie spłaty kredytu za partię polityczną przez podmiot nieuprawniony do przekazywania partii środków finansowych stanowi naruszenie art. 25 ustawy o partiach politycznych, ze skutkami w postaci odrzucenia przez Państwową Komisję Wyborczą sprawozdania finansowego partii (art. 38a ust. 2 pkt 4 ustawy o partiach politycznych) oraz przepadku na rzecz Skarbu Państwa korzyści majątkowej przekazanej w ten sposób partii (art. 39a ust. 1 ustawy) lub jej równowartości, jeżeli korzyść majątkowa została przyjęta, zużyta lub utracona (art. 39a ust. 3). Osobom przekazującym partii politycznej albo przyjmującym w imieniu partii politycznej środki finansowe lub wartości niepieniężne z naruszeniem przepisów art. 25 ustawy o partiach politycznych grozi sankcja karna określona w art. 49c pkt 3 ustawy.

Powyższe dotyczy również regulowania przez inne podmioty wszelkich zobowiązań zaciągniętych przez partię.

Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej: Ferdynand Rymarz