Jak głosować i kiedy głos będzie ważny?

PKW ustaliła w drodze uchwały wzory informacji o sposobie głosowania i warunkach ważności głosu w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

Pełna treść uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 sierpnia 2018 r. w sprawie ustalenia wzorów informacji o sposobie głosowania i warunkach ważności głosu w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast jest dostępna tutaj.

W wyborach do rad gmin liczących do 20 tys. mieszkańców:

• głosować można tylko na jednego kandydata, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) na karcie do głosowania w kratce z lewej strony obok nazwiska kandydata,
• przyczyną nieważności głosu będzie: 

- postawienie znaku „X” w kratce przy nazwisku więcej niż jednego kandydata,

- niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce,

- postawienie znaku „X” w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata skreślonego przez gminną komisję wyborczą,

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W wyborach do rad gmin liczących powyżej 20 tys. mieszkańców:

• głosować można tylko na jedną listę kandydatów, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego kandydata z tej listy, przez co wskazuje się jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu,
• przyczyną nieważności głosu jest: 

- postawienie znaku „X” w kratkach obok nazwisk kandydatów umieszczonych na więcej niż jednej liście,

- niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce,

- postawienie znaku „X” w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata z listy unieważnionej przez gminną komisję wyborczą.

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W wyborach do rad dzielnic m. st. Warszawy:

• głosować można tylko na jedną listę kandydatów, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego kandydata z tej listy, przez co wskazuje się jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu,
• przyczyną nieważności głosu jest: 

- postawienie znaku „X” w kratkach obok nazwisk kandydatów umieszczonych na więcej niż jednej liście,

- niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce,

- postawienie znaku „X” w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata z listy unieważnionej przez dzielnicową komisję wyborczą.

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W wyborach do rad powiatów

• głosować można tylko na jedną listę kandydatów, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego kandydata z tej listy, przez co wskazuje się jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu,
• przyczyną nieważności głosu jest: 

- postawienie znaku „X” w kratkach obok nazwisk kandydatów umieszczonych na więcej niż jednej liście,

- niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce,

- postawienie znaku „X” w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata z listy unieważnionej przez powiatową komisję wyborczą. 

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W wyborach do sejmików województw 

• głosować można tylko na jedną listę kandydatów, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego kandydata z tej listy, przez co wskazuje się jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu,
• przyczyną nieważności głosu jest: 

- postawienie znaku „X” w kratkach obok nazwisk kandydatów umieszczonych na więcej niż jednej liście,

- niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce,

- postawienie znaku „X” w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata z listy unieważnionej przez wojewódzką komisję wyborczą. 

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast

• głosować można tylko na jednego kandydata, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) na karcie do głosowania w kratce z lewej strony obok nazwiska kandydata,
• przyczyną nieważności głosu jest: 

- postawienie znaku „X” w kratce przy nazwisku więcej niż jednego kandydata,

- niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce,

- postawienie znaku „X” w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata skreślonego przez gminną komisję wyborczą. 

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (1 kandydat) 

• wyborca głosuje za wyborem kandydata, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) na karcie do głosowania w kratce oznaczonej słowem „TAK” z lewej strony obok nazwiska kandydata,
• wyborca głosuje przeciwko wyborowi kandydata, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) na karcie do głosowania w kratce oznaczonej słowem „NIE” z lewej strony obok nazwiska kandydata,
• przyczyną nieważności głosu jest: 

- postawienie znaku „X” w obu kratkach,

- niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce.

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W ponownym głosowaniu wójta, burmistrza i prezydenta miasta (tzw. II tura):

• głosować można tylko na jednego kandydata, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) na karcie do głosowania w kratce z lewej strony obok nazwiska kandydata,
• przyczyną nieważności głosu jest: 

- postawienie znaku „X” w kratce przy nazwisku więcej niż jednego kandydata,

-niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce.

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W ponownym głosowaniu wójta, burmistrza i prezydenta miasta (tzw. II tura; 1 kandydat):

• wyborca głosuje za wyborem kandydata, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) na karcie do głosowania w kratce oznaczonej słowem „TAK” z lewej strony obok nazwiska kandydata,
• wyborca głosuje przeciwko wyborowi kandydata, stawiając znak „X” (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki) na karcie do głosowania w kratce oznaczonej słowem „NIE” z lewej strony obok nazwiska kandydata
• przyczyną nieważności głosu jest: 

- postawienie znaku „X” w obu kratkach,

- niepostawienie znaku „X” w żadnej kratce. 

Uwaga: nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie.

W związku z licznymi pytaniami przedstawiamy wyjaśnienia Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie dopisków i zamazywania kratek na kartach do głosowania. 

Państwowa Komisja Wyborcza w związku z wątpliwościami dotyczącymi znowelizowanego art. 41 Kodeksu wyborczego wyjaśnia, co następuje.

Dopisek lub znak, który ma formę nieprzecinających się linii nie ma wpływu na ważność głosu. Jeśli jednak w jednej kratce jest już przez wyborcę postawiony znak X, a wyborca dokonując dopisku lub stawiając znak w innej kratce, zawrze w niej taki dopisek lub znak, który będzie zawierał przecinające się linie, to automatycznie wypełni definicję znaku X (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki), co oznaczać będzie, że wyborca postawił kolejny znak X, a to skutkuje nieważnością głosu.

Tzw. zamazanie kratki w sposób, w rezultacie którego da się wyróżnić przecinające się linie, także wypełnia definicję znaku X (co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki).

Jednolite zamazanie kratki może powodować niepewność, czy pod nim znajduje się znak X, co stwarza ryzyko uznania głosu za nieważny. Dlatego Państwowa Komisja Wyborcza apeluje, by wyborcy nie zamazywali kratek, a jedynie stawiali znak X przy nazwisku kandydata, na którego chcą zagłosować.

Przewodniczący
Państwowej Komisji Wyborczej   
Wojciech Hermeliński